Çocuklarda Uyku Rutini Oluşturma
Doğumdan itibaren çocuklarda uyku düzeni oldukça önemlidir. Bebeklik döneminde çocuklar günün büyük bir kısmını uyuyarak geçirir. Ancak bebekler büyüdükçe uyku düzenleri de şekillenmeye başlar. Kimi zaman gündüz uyur gece uyanır, kimi zaman gün boyu neredeyse hiç uyumazlar ve huzursuz oluklarını hissedersiniz.
Çocuğunuzun keyifli bir uyku geçirmesi ve mutlu uyanması için belli bir düzene ihtiyacı vardır. Çünkü erken çocukluk döneminde çocuklar aynılıktan ve rutin olarak tekrarlayan davranışlardan hoşlanırlar. Rutin olarak tekrarlayan davranışlar çocuklar üzerinde rahatlatıcı etki bırakır ve çocuğa güvenlik duygusu verir.
Uyku Rutini Nasıl Oluşturulur?
Uyku Rutini oluşturma sürecine bebeğinizin doğumundan itibaren duygusal ve fiziksel ihtiyaçlarını gidererek ve uyumlu ilişkiler kurarak başlayabilirsiniz.
Bebeklik dönemi ve erken çocukluk döneminde uyku rutini oluşturmak için yapmanız gerekenler;
0-2 yaş Döneminde Çocuklarda Uyku Rutini Oluşturma
- Uyku rutini oluştururken bebeğiniz/çocuğunuz kaç yaşında olursa olsun temel bir ihtiyaç olarak, uyuduğu odanın ısı, ışık ve tasarımının uygun ve rahatlatıcı bir etkiye sahip olması; bebeğin kendini güvende ve rahat hissetmesini ayrıca uykuya daha rahat geçmesini sağlar.
- Bebekler uyku zamanının mesajlarını mutlaka verir, iyi bir gözlemci olup ebeveynlerin her zaman bebeklerini aynı saatlerde uyutması gerekir.
- 2 yaşa kadar bebeklerin uyku saatlerindeki düzen değişir. Ebeveynler kendi alışkanlıklarını ve ihtiyaçlarını bebeğin uyku düzenine göre ayarlamalıdır ki bebeklik döneminden itibaren bir düzen oluşsun.
- Dönence, ayakta sallama ve salıncak gibi geleneksel yöntemler bebeğin uyku düzeninin oluşmasında olumsuz etki bırakır. Çocuğun uykuya ihtiyacı olmadığı halde sallayarak uyutmak hem gelişimi açısından hem de uyku rutini oluşturma açısından sağlıklı olmaz.
2 yaş ve Sonrası Dönemde Çocuklarda Uyku Rutini Oluşturma
- Öncelikle eşler arasında tutarlı bir yaklaşım benimsenmelidir. Ebeveyn olarak kararlı bir yaklaşım sergileyerek her akşam aynı saatte uyku hazırlıklarına başlanmalıdır.
- Uykudan önce yapılacak olan rutinlerin başında ılık bir duş yer alabilir. Böylece çocuğu uykuya geçiş sürecine hazırlayabilirsiniz. Duşun ardından pijamaların giyilmesiyle birlikte çocuğun kendi özel alanında, kendi odası ya da kendi yatağında olabilir onu sakinleştirecek oyunlar oynayabilir, kitap okuma için özel zaman oluşturulabilir.
- Fiziksel olarak hareketli oyunlardan kaçınmanız uykuya geçişi kolaylaştıracaktır.
- Bu rutinleri tekrar ettiğiniz süreçte çocuğunuzla birlikte uyku arkadaşı edinebilirsiniz. Sevdiği yumaşak peluş bir oyuncağı seçmesi için fırsat verebilir ya da evde birlikte tasarladığınız ya da ördüğünüz yumuşak oyuncaklar ile uyku arkadaşı edinebilirsiniz. Bu oyuncağın diğer oyuncaklardan farklı gün içerisinde çocuğun elinde her an olmamasıdır uykuya geçiş sürecinde yanında olması rutinlerin oluşturulması adına kolaylık sağlayacaktır.
Çocuğunuza doğru rol model olmanız çok kıymetlidir, unutmayın ki siz uyanıkken çocuğunuz gidip uyumayı tercih etmeyecektir.
Unutmamak gerekir ki, uyku ihtiyacı yaşın getirdiği özelliklerle beraber değişiklik gösterir. Her çocuğun mizacı aynı değildir genelleme yaparak çocukların akşam 8’de uyuması gerektiği katı ve kesin kuraldır gibi bir algı oluşmamalıdır. Ayrıca belli bir yaştan sonra çocuğun ihtiyaçları doğrultusunda gündüz uykusu uyumasına gerek kalmayabilir. Dolayısıyla çocuklarda bireysel farklılıklar olduğu, her çocuğun biricik ve özel olduğu bilinmelidir.
Baby Muma
Uzm. Çocuk Gelişimci ve
Aile Danışmanı Elif Oğuz