NEONATAL DÖNEMDE EBEVEYN-BEBEK BAĞLANMASI
Neonatal dönemde bağlanma kavramı, anne-baba ya da birincil dereceden bakım verenlerle bebeğin olumlu ilişkiler kurmasıdır.Bağlanma bebeğe birincil dereceden bakım veren arasında gelişen ve bebekte güven duygusunu yerleştiren güçlü bir bağdır.
Anne ile bebek arasındaki bağ doğum öncesi dönemde başlar. Babalar bebeğine karşı bakım ve sevme duygusunu daha çok doğumdan sonra geliştirebilirler. Doğumdan sonraki süreçte babanın bebeğiyle duygusal ilişki kurabilmesi için fiziksel temasta bulunması gerekir.
Bağlanma Sürecini Hayati Derecede Etkileyen Unsurlar
Doğum öncesi süreçte gebeliğin istenen zamanda olması, annenin gebe kalmaya hazır olması, gebeliğin sağlıklı bir biçimde ilerlemesi gibi unsurlar bağlanma için önemlidir.
Doğumla birlikte ise bağlanma sürecini olumlu etkileyen en önemli faktörlerden biri, emzirmedir.
Bağlanmayı Kolaylaştıran Uygulamalar
Ebeveynlerin bağlanma sürecine bakış açıları, sağlık personelinin aileleri bağlanma sürecine hazırlaması ve bilgilendirmesi, ebeveynlerin eğitimi ve pozitif destekler yoluyla bebek ile başarılı bağ kurma süreci ve bu bağı güçlendirmeleri kolaylaşabilir.
Anne babalar bebek ile bağlanma sürecinin değerlendirilmek için iyi bir gözlem ve beceriye ihtiyaçları vardır.
Ebeveyn-bebek bağının gelişmesinde önemli rol oynayan sağlık profesyonelleri, gebelik sırasında ve doğumdan sonraki dönemde bağlanma sürecinin değerlendirilmesinde ebeveynleri gözlemlemeli ve bu konu ile ilgili notlarını kaydetmelidir.
Bağlanma sürecinin sadece anneyle değil baba ile de sağlıklı bir şekilde geliştirilmesi ve desteklenmesi konusu unutulmamalıdır.
Doğum sonrasındaki süreçte ebeveynlere ve yeni doğana ait bağlanma sürecini destekleyecek bilgiler oyu ve etkileşime dayalı örnekler verilmelidir.
Güven unsuru yaratacak bağın sağlıklı bir biçimde kurulabilmesi için, gerekli sağlık personeli doğum sonrasında ebeveynlerin kaygılarını gidermeli ve annelik kavramını destekleyerek annenin bebeği ile etkileşimde olmasına, onu algılamasına yardımcı olmalıdır.
Ailenin bütüncül olarak ele alındığı aile merkezli bir bakım yaklaşımı erken dönemde bağlanma sürecini kolaylaştırır. Sağlık personeli, aile-bebek etkileşimini ve kalitesini artırmaya yönelik aileyi desteklemeli ve yüreklendirmelidir.
Eğer bebeğiniz doğumdan sonra yoğun bakım ünitesinde kalmak durumunda kaldıysa burada da ebeveyn figürünün varlığı ihmal edilmeyerek duygusal süreç de desteklenmelidir. Anne bebek, baba bebek bağlanmasının gerçekleşmesi için; ebeveynlerin bebeği ile konuşması, mümkünse bebeğine dokunması, ten tene temasının sağlanması, olanak olduğunca uzun süre bebekleri ile birlikte olmaları konusunda sağlık personelinin ebeveynleri cesaretlendirmeleri hedeflenmelidir.
Uzm. Çocuk Gelişimci
Aile Danışmanı Elif Oğuz
Kaynaklar
Soysal, A. Ş., Bodur, Ş., İşeri, E., & Şenol, S. (2005). Bebeklik dönemindeki bağlanma sürecine genel bir bakış. Klinik Psikiyatri, 8(2), 88-99.
AKARSU, R. H., TUNCA, B., & ALSAÇ, S. Y. (2017). Anne-bebek bağlanmasında kanıta dayalı uygulamalar. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 275-279.
Köse, D., Çınar, N., &Altınkaynak, S. (2013). Yenidoğanın anne ve baba ile bağlanma süreci. Merhaba, 22(6), 239-245.
Kesebir, S.,Kavzoğlu, S. Ö., & Üstündağ, M. F. (2011). Bağlanma ve psikopatoloji. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(2), 321-342.